Op de donderdag voor Pasen wordt de laatste avondmaaltijd herdacht die Jezus met zijn twaalf discipelen hield. De naam 'Witte Donderdag' verwijst naar het witte gewaad dat de priester tijdens de eucharistieviering draagt. De volgende dag wordt op Goede Vrijdag de kruisiging van Jezus herdacht.

's Nachts werd Jezus in de hof van Getsemane verraden door Judas Iskariot, één van zijn leerlingen. Judas leverde Jezus voor dertig 'zilverlingen' uit aan de joodse religieuze leiders in Jeruzalem. Zij beschuldigden Jezus van godslastering omdat hij zich Gods zoon noemde en in Gods naam zonden vergaf. Na de overval in de hof van Getsemane werd Jezus door de joodse hogepriester Kajafas verhoord en daarop door de Romeinse stadhouder Pontius Pilatus ter dood veroordeeld.

Witte DonderdagOp 'Witte Donderdag' vindt 's avonds in de kerken de eucharistie (rooms-katholieken) of de instelling van het avondmaal (protestanten) plaats. De gelovigen eten op deze avond brood en drinken wijn. Het brood verwijst naar Jezus' lichaam, de wijn naar het bloed dat Jezus offerde omwille van het heil van de mensen. Door het avondmaal zullen de christenen Jezus en zijn dood blijven gedenken.

Op 'Witte Donderdag', de dag van 'het laatste avondmaal', wordt in de christelijke kerk gedacht aan de laatste maaltijd van Jezus met zijn leerlingen. In de nacht van 'Witte Donderdag' wordt Jezus gevangen genomen en verhoord. Het is niet zomaar een maaltijd, het is de vooravond van het Joodse Paasfeest (Pesach). Jezus en zijn vrienden denken aan hoe het joodse volk ooit door Mozes uit Egypte is bevrijd.

Vóór dat de maaltijd begint maakt Jezus nogmaals duidelijk machtsverhoudingen, meesterschap en slavernij in zijn visie niet kunnen bestaan. Het gaat hem om dienstbaarheid aan elkaar, om broederschap, waarbij iedereen telt. Hij demonstreert dat op een bijzondere wijze. In plaats van de slaven gaat hij zelf op zijn knieën en wast de voeten van zijn leerlingen. Die kijken raar op, want Jezus was toch hun meester. Een meester die de dingen op z'n kop weet te zetten. Meesters worden helpers.

Tijdens deze maaltijd wordt het Jezus duidelijk dat er iemand onder zijn vrienden is die hem verraden zal. Er zijn mensen die willen dat Jezus wordt opgepakt en gedood. Judas, één van de leerlingen zal hen daarbij helpen. Jezus vertelt dat allemaal tijdens de maaltijd.

Het is dus een bijzondere maaltijd: vooral als Jezus het brood breekt en ronddeelt terwijl hij zegt dat het zijn lichaam is. Hij doet dat ook met de beker wijn. Hij wil dat mensen hem zo blijven herinneren. Tot op de dag van vandaag gebeurt dat, tijdens de eucharistie of het avondmaal. In de vorm van brood en wijn is Jezus dan aanwezig.

Na de maaltijd gaan Jezus en zijn leerlingen de stad uit naar de Olijfberg, waar Jezus tot God zal bidden. Vluchten doet hij niet. Die nacht wordt hij verraden, gevangen genomen en verhoord.

Witte Donderdag
Leonardo da Vinci's fresco 'Het Laatste Avondmaal'.

Witte Donderdag
Rembrandts schets naar Leonardo da Vinci's fresco.

'Witte Donderdag' wordt zo genoemd naar de liturgische kleur van die dag en herinnert wellicht ook aan het bedekken van het kruisbeeld met een witte doek.

(Deze tekst is overgenomen van beleven.org)