start
doelen
U1
U2
O1
O2
O3
O7
L

pfx 36 0 01Pontifex 36: Vertrouwen op hogere machten

Level 3: Als de Boeddha

 

De begrippen die in dit level centraal staan zijn boeddhisme en Boeddha

Doelen

Aan het einde van dit level

weet je wat we onder het begrip boeddhisme verstaan.
weet je welke rol de boeddha daarin speelt.
weet je wat het begrip waardegemeenschap hiermee van doen heeft.
heb je gekeken wat dit voor jouzelf betekent.

Begrip: boeddhisme

In het derde level is er altijd aandacht voor waardegemeenschappen. Vandaar dat wij dit stuk over het boeddhisme beginnen met een waardegemeenschap die een belangrijke plek heeft: de monniken.

sangha
Een belangrijke rol binnen het boeddhisme is weggelegd voor de monniken. Een gemeenschap van monniken (een waardegemeenschap) wordt in het sanskriet sanga genoemd. Het monnik-zijn is één van de drie belangrijke pijlers in het boeddhisme. De andere twee pijlers zijn de rol van Boeddha en zijn leer, de dharma. Binnen de monnikengemeenschap probeert men de verlichting te bereiken. Die waardegemeenschap is een belangrijke basis om de dharma na te leven. Zo'n gemeenschap van monniken leeft in een klooster. Daar zijn er zeer veel van in Azië. Het zijn open gemeenschappen die leven temidden van andere dorpsbewoners of stedelingen. Voor hun levensonderhoud zijn die kloosters ook afhankelijk van die omgeving. Via bedelen en schenkingen komen zij aan hun dagelijkse kost. In dit klooster wonen naast de monniken ook vele jongeren. Zij groeien er op. Tegen de tijd dat zij volwassen zijn besluiten zij of zij definitief monnik worden of niet.

Leefwijze
Het leven van monniken wordt gekenmerkt door een groot aantal leefregels. De belangrijkste zijn:

  • armoede: Een monnik bezit eigenlijk niks en leeft van bedelen
  • celibaat: Een monnik heeft geen seks, want seksuele begeerte is een sta-in-de-weg op weg naar verlichting
  • geweldloosheid: Een monnik onthoudt zich van geweld. De boeddhisten noemen dit ahimsa.

Boeddha
Zoals je zult verwachten is Boeddha het grote voorbeeld voor de monniken. In hun leefwijze proberen ze zijn manier van leven te evenaren. Wie Boeddha is leggen we op het volgende tabblad uit.

Begrip: Boeddha

Binnen het boeddhisme heeft de stichter natuurlijk een belangrijk rol. Hoe Siddhartha Gautama uiteindelijk boeddha werd is goed te zien in de video kopstukken (zIe hieronder). Wil je het verhaal liever lezen, klik dan hier (website samsam.net)

Ik ben geen god
Deze Pontifex heet: vertrouwen op het hogere. In dit level bekijken we dan ook welke plek Boeddha hierbij inneemt. Is hij een God? Of is hij iemand die we moeten navolgen? Boeddha heeft zelf nooit de bedoeling gehad om een nieuwe godsdienst te stichten. Hij wilde de mensen bevrijden van het lijden door ze samen te brengen in een monnikenorde. Boeddha ziet zichzelf dan ook niet als een godheid, of een afgezant daarvan, maar als de verlichte. Wat Boeddha deed was mensen oproepen om zó te leven (in navolging naar hem) dat mensen tot verlichting kwamen.

Boeddha is god
Door de loop van de eeuwen heen heeft Boeddha voor veel van zijn aanhangers wel de positie gekregen van god. Hij is degene die (als supermens) de verlichting heeft bereikt. Op hem kun je vertrouwen hebben en je hoop op vestigen. Hier zit een tweede lijn in: als je Boeddha gaat zien als godheid, die bijna het onmogelijke heeft gedaan, dan hoef je niet zo negatief te kijken naar jezelf als je het niet bereikt. "Hij is wel zó goed.... ja... dat kan ik als simpele mens ook niet bereiken". Deze lijn zie je bij andere godsdiensten ook. Voorbeeld: de positie van heiligen in het christendom.

Vertrouwen op het hogere
Boeddha wijst in zijn leer sterk naar de eigen verantwoordelijkheid van de mens. Door zijn/haar manier van leven wordt hij/zij beter mens, meer verlicht. Boeddha wijst dus niet naar iets buiten de mens. Nee, het hogere ligt in jezelf. In jou zit het gegeven om het hogere te bereiken, daar moet je op vertrouwen.

 

>1< Opdracht 1 (Rtti)

Deze opdracht gaat over tabblad U1

  1. De gemeenschap van monniken is hier een voorbeeld van een .....
  2. Hoe wordt zo'n gemeenschap van monniken is het sanskriet genoemd?
  3. Welke drie pijlers kent het boeddhisme?
  4. Hoe komen kloosterlingen aan voedsel?
  5. Wat zijn de drie belangrijkste kenmerken van de leefwijze van monniken?

 

>1< Opdracht 2 (Rtti)

 

Deze opdracht gaat over tabblad U2

  1. Wat is de oorspronkelijke naam van Boeddha?
  2. Wat wilde Boeddha bereiken met zijn leer?
  3. Hoe ziet Boeddha zichzelf?
  4. Waar riep Boedda de mensen toe op?
  5. Hoe zien zijn aanhangers hem?
  6. Wat bedoelen we met de tweede lijn?
  7. Welke vergelijking wordt getrokken met het christendom?
  8. Waar ligt volgens Boeddha het hogere?

 

>4< Opdracht 3 (rTti)

 

Bij een groepsopdracht heb je altijd iemand nodig die het gesprek leidt. Anders wordt het een chaos en gaat iedereen door elkaar praten.

Zoek met elkaar informatie over het leven van Boeddha

  1. Spreek met elkaar af wie het gesprek leidt. Schrijf de naam van die persoon op.
  2. Ieder lid van de groep zoekt informatie over Boeddha. Kies één deel van zijn leven:
    1. Als jongeman (prins)
    2. Als jonge boeddha
    3. Als verlichte
  3. Deel de gevonden informatie met elkaar.
  4. Wat valt jullie op aan het levensverhaal van Boeddha?
  5. Bespreek met elkaar hoe deze groepsopdracht is gegaan. Hoe heeft iedereen gewerkt? Wat ging goed, wat kan beter?

 

>2< Opdracht 7 (rTti)

 

Dit is een activerende opdracht

(deel 3) In de vorige stap is een mindmap gemaakt met begrippen en vragen daarbij. De docent heeft hier een kopie van gemaakt. De docent schrijft/projecteert de mindmap op het bord.
De leerlingen kiezen individueel één vraag.
Zij formuleren hier een antwoord op in de vorm van app (kort maar krachtig). Zij schrijven dit antwoord op gele sticky-notes.
Zij plakken de gele briefjes op het bord.
De docent bespreekt met de klas enkele antwoorden.

 

Leerkracht

 

wwpray

Op de wereld zijn er heel veel gebeden. Van verschillende soorten mensen, van verschillende levensbeschouwingen.
Hieronder zie je er eentje van.

Alles heb ik in jouw handen gelegd

Joseph Djemmo, Kameroen

Lees meer …

zo zo, fie fie

Filosofische oefeningen met de pen

Het hele leven zit vol met vragen.
Ze zijn lang niet altijd gemakkelijk om te beantwoorden. Maar wel leuk.
Wat dacht je van de volgende:

Krijg het heen en weer

Lees meer …

in beeld

Muziek en levensbeschouwing horen bij elkaar. Daar zijn heel wat voorbeelden van. Die hebben we hier voor jou verzameld.
Wat vind je van degene die hieronder staat?

Tegen beten weten in

Rob de nijs

Lees meer …

Dichtbij

Kruip in een gedicht
Laaf je aan de woorden

We hebben de volgende voor je klaar staan:

Advent

Lees meer …

kwartet

Opdrachten die je met groepjes van maximaal 4 leerlingen kunt doen.

Tafelvoetbal

Hoelang kunnen jullie de propjes op de tafel houden?

Lees meer …

klasbak

Klassikale opdrachten die je als energizer kunt inzetten.

puzzelmania

Lukt het jullie de puzzels tot een goed einde te brengen?

Lees meer …