Begrip: Hogere machten

Als je wat ouder wordt kom je tot de ontdekking dat het leven niet vlekkeloos verloopt. Dingen gaan op een andere manier dan je had gedacht of verwacht. Er gebeuren dingen met jou of om je heen zonder dat jij daar vat op hebt. Dingen overkomen je.

Plan
Wij mensen zijn geneigd om in al die ervaringen een eenheid te zien, een achterliggend plan, orde in de chaos, lot. Wij zijn geneigd om er een doel in te zoeken, een 'waarom'. We zoeken een groter geheel. We zoeken een verbinding tussen ons leven en dat groter geheel. We noemen dat religieus. (religere is een latijns werkwoord: verbinden) Met dat zoeken naar een groter geheel, een groter Plan, komen we bij het begrip hogere machten. Hieronder leggen we uit wat we daarmee bedoelen.

hogere machten
Hierboven hebben we al een aantal keren gesproken over hogere machten. Maar wat verstaan we hier nu onder? Eigenlijk is het een verzamelnaam voor van alles waarin wij geloven. Je moet daarbij denken aan:

• god, ofwel het geloof in één god. (monotheïsten)
• goden, ofwel geloven in meer goden (polytheïsten)
• Universele kracht
• Al-macht

Een hogere macht is dus een macht of kracht waar je een band mee hebt. Je hebt het gevoel dat die macht of kracht op de één of andere manier invloed uitoefent op de gang van jouw leven. Doordat je dit gevoel hebt, ga jij je tot die kracht of macht verhouden. Je verbindt jouw leven met die macht. Dat verbinden heet (met een van oorsprong latijns woord) religie. We gaan er op het volgende tabblad verder op in.

Begrip: religieus

Op het vorige tabblad heb je kunnen lezen dat het begrip religieus van het latijnse woord religere komt. Dit betekent verbinden. Je verbindt jouw leven met met iets er buiten. Je verbindt jouw ervaringen met een groter geheel. Zolang als de mensheid bestaat is er sprake van religie en van religieus zijn.

religieus
De mens is dus van nature religieus (dit is wat stellig gezegd, maar dat staat wel leuk).

• De mens zoekt een verklaring buiten zichzelf. Zoekt een verklaring waarom dingen lopen zoals ze lopen.
• de mens verbindt zijn leven aan een groter geheel. De mens is een radertje in een groter plan, wellicht een grotere chaos.
• de mens vertrouwt op een goede afloop (wat dat 'goed' dan ook is). Hij/zij vertrouwt op het goede, het komt goed. Hoe moeilijk het ook is, het komt goed.
• de mens gelooft in iets. Dat is iets anders dan zeker weten. Geloven is vertrouwen, je over geven.
• de mens verwacht een wederkerigheid. Als ik in jou geloof, wat krijg ik er dan voor terug? Wat heb ik er aan dat ik mij verbonden voel met de natuur? Wat heb ik aan die hogere macht?

niet kerkelijk maar wel religieus
Als je naar de levensbeschouwelijke cultuur van Nederland kijkt dan zie je de afgelopen vijftig jaar een forse teruggang van het kerkbezoek (christelijk). Mensen gaan niet meer naar de kerk. Maar wat opvalt is dat over het algemeen wel religieus (of anders religieus) zijn gebleven. Zij zeggen: "ik heb een persoonlijke god", "ik vertrouw op die kracht", "die goddelijke vonk in mij". Mensen zijn dus nog steeds religieus maar zijn veel minder verbonden aan een kerkelijke gemeenschap.

Ik steek een kaarsje op voor....
Aan het begin van de maand november herdenken veel mensen hun overleden familieleden. Ze doen dat veelal door het aansteken van een kaarsje, soms bij een foto, soms op het graf. Dit ritueel doet mensen goed. Ze voelen zich er wel bij. Ze voelen dat door het aansteken van dat kaarsje zij verbonden zijn (religere) met die persoon, waar die dan ook is.