Pontifex 14: Sport

Level 5: Speel het eerlijk

We zijn alweer bij het laatste level van Pontifex 14.

Er wordt vaak heel veel uit de kast gehaald om maar te winnen. Ook al gaat het er dan niet eerlijk aan toe. De begrippen die hier mee te maken hebben zijn fairplay en doping.

Doelen

Beste leerling, aan het einde van dit level

• weet je wat we onder het begrip doping verstaan.
• weet je wat we onder het begrip fairplay verstaan.
• heb je regels opgesteld die fairplay bevorderen.

Begrip: Doping

Trainen
Als je bij sport de beste wilt zijn moet je daar heel wat voor over hebben. Topsport vraagt om veel trainen. Echter, voor veel sporters is het allerhoogste niveau niet weggelegd. Ook al trainen ze elke dag, het blijkt dat anderen toch beter zijn. Dit kan heel frustrerend zijn. Daarnaast zijn er ook veel sporters die door het hoge trainingsniveau heel gevoelig zijn geworden voor blessures en ziektes. Een kou is zo gevat.

Doping
Door de jaren heen zie je dat sporters alles proberen om toch de beste te zijn. Lukt dat niet door trainen en gezonde voeding dan grijpen ze soms naar stimulerende middelen. We noemen dit doping. Met dit begrip bedoelen we het gebruik van verboden middelen die tot doel hebben om de sportieve prestatie te verbeteren.

Controle
Het gebruik van doping bij sporten is verboden. Rond grote sportevenementen zie je dan ook dat atleten veelvuldig gecontroleerd worden. Na de wedstrijd moeten zij urine afstaan. En tussen de sportdagen door wordt ook nog eens hun bloed gecontroleerd. Zo probeert de wedstrijdleiding te voorkomen dat sporters mét doping de wedstrijd winnen.

Gevecht
Omdat de belangen bij zo groot zijn wordt er door sommige sporters van alles aan gedaan om hun doping gebruik te maskeren. Steeds weer worden er door de farmaceutische industrie nieuwe dopingmanieren en -middeltjes uitgevonden die nog moeilijker te traceren zijn door de controle. Het is daarmee een blijvend gevecht tussen de sporter en de controleur: Lukt het de sporter om niet gesnapt te worden? Of lukt het de controleur om de nieuwe dopingmiddeltjes te ontmaskeren?

Begrip: Fairplay

Eerlijk spel zou eigenlijk ingebakken moeten zitten in de sport. Je zou er eigenlijk niet om hoeven vragen. Maar de werkelijkheid is anders. Zowel door doping als door onsportief gedrag komt de sport in een kwaad daglicht te staan. Daarom zie je dat sinds een aantal jaren het begrip fairplay meer aandacht krijgt. Hier zijn een aantal oorzaken bij te noemen.

Doping gebruik
Veel mensen ergeren zich aan het groeiend doping gebruik. Zij vinden dit een oneerlijke zaak die ten koste gaat van de sportiviteit en het plezier om naar sport te kijken. Een paar jaar terug had dit doping gebruik bij wielrennen een dusdanige vorm aangenomen dat de nationale televisie van Duitsland besloot om de Tour de France niet meer uit te zenden. Hun gedachte daarbij was: het is toch onsportief. Deze actie wakkerde de roep om fairplay aan. De mensen zeiden: stop met doping.

Misdragingen
Ook bij voetbal krijgt het begrip fairplay meer aandacht. Met dit begrip bedoelen voetballers dat ze eerlijk spelen en geen overtredingen maken. Ze doen dat niet alleen omdat ze naar de medesporters een eerlijke houding willen uitstralen maar ook omdat ze zien dat hun gedrag invloed heeft op supporters. Gaat het er op het veld ruw aan toe dan gaat het er op de tribunes ook ruw aan toe. Vandaar dat voetballers oproepen tot fairplay. Ze vertalen dat in: Laten wij (sporters) het netjes houden, dan doen zij (supporters) dat ook.

>1< Opdracht 1 (R+T+I)

Deze opdracht gaat over tabblad U1

o1 R-vragen|blue}

R-vragen

1. Wat is de belangrijkste zin uit de alinea met de titel "trainen"?
2. Wat verstaan we onder doping?
3. Welke twee vormen van controle worden er genoemd?
4. Wat wordt er met "gevecht" bedoeld?

o1 T-vragen|orange}

T-vragen

1. Geef

o1 I-vragen|green}

I-vragen

1. Bedenk

o1 docent|grey}

Antwoorden R-vragen

1. Voor veel sporters is het allerhoogste niveau niet weggelegd.
2. Verboden middelen die tot doel hebben om de sportprestatie te verhogen.
3. Urinecontrole en bloedcontrole.
4. De foutieve sporter die tracht om de ontwikkeling op controle op doping voor te blijven.

T-vragen

1. (eigen antwoorden)

I-vragen

1. (eigen antwoorden)

>1< Opdracht 2 (R+T+I)

Deze opdracht gaat over tabblad U2

o2 R-vragen|blue}

R-vragen

1. In de eerste alinea staat: "je zou er eigenlijk niet om hoeven vragen". Waar zou je eigenlijk niet om hoeven vragen?
2. Door welke dingen komt de sport in een kwaad daglicht te staan?
3. Welke actie heeft de Duitse tv gedaan?
4. Wat had dat tot gevolg?
5. Welke gevolg heeft ruw gedrag van spelers op het veld?
6. Hoe vertalen voetballers fairplay?

o2 T-vragen|orange}

T-vragen

1. Ben jij wel eens supporter geweest bij een sportwedstrijd? Vertel er eens over.
2. Goed gedrag van spelers slaat over op (goed) gedrag van supporters. Heb jij hier een voorbeeld van meegemaakt?

o2 I-vragen|green}

I-vragen

1. Bedenk

o2 docent|grey}

Antwoorden R-vragen

1. eerlijk spel
2. doping en onsportief gedrag
3. Tour de France niet meer uitgezonden
4. De mensen riepen om fairplay: stop met doping
5. Ruw spel op het veld leidt tot ruw gedrag van supporters
6. Laten wij (sporters) het netjes houden, dan doen zij (supporters) dat ook.

T-vragen

1. (eigen antwoorden)

I-vragen

1. (eigen antwoorden)

>4< Opdracht 3 (rTti)

o3 Start|grey}

Bij een groepsopdracht heb je altijd iemand nodig die het gesprek leidt. Anders wordt het een chaos en gaat iedereen door elkaar praten.

1. Spreek met elkaar af wie het gesprek leidt. Schrijf de naam van die persoon op.
2. Bespreek met elkaar hoe deze groepsopdracht is gegaan. Hoe heeft iedereen gewerkt? Wat ging goed, wat kan beter?

Opdracht

Stel spelregels op m.b.t. fairplay.

1. Spreek een sport af waar jullie naar gaan kijken. Dit wordt ....
2. Welke regels met betrekking tot fairplay zijn er al bij die sport?
3. Welke moet je toevoegen met het oog op fairplay?

o3 Mavo|blue}

     D. Wat vind je van de nieuwe regel die je bij C hebt benoemd?
     E. Maak met paint een poster waarin jij oproept tot het navolgen van deze regel.

o3 Havo|orange}

     D. Wat vind je van de nieuwe regel die je bij C hebt benoemd?
     E. Wat vind je er van dat het nodig is om extra regels voor fairplay te bedenken?
     F. Maak met paint een poster waarin jij oproept tot het navolgen van deze regel.

o3 Vwo|green}

     D. Wat vind je er van dat het nodig is om extra regels voor fairplay te bedenken?
     E. Bedenk een argument vóór en een argument tegen het benoemen van extra regels voor fairplay.
     F. Maak met paint een poster waarin jij oproept tot het navolgen van deze regel.

>1< Opdracht 4 (rTti)

o4 Start|grey}

Dit is een foto opdracht.

Klik op de foto om hem groter te zien

o4 Mavo|blue}

1. Waarom, denk je, staat er een foto van deze sport bij het onderwerp doping?

o4 Havo|orange}

1. Zoek op internet naar een sporter van deze sport die negatief in het nieuws is geweest vanwege doping. Kopieer het belangrijkste stukje van de tekst.

o4 Vwo|green}

1. Ook bij deze sport zijn er sporters die negatief in het nieuws zijn geweest vanwege doping. Schrijf een (fictieve) brief aan zo'n sporter waarin je uitlegt wat diens gedrag betekent voor de supporters.

Maak een striptekening over één van de volgende onderwerpen:

• een goede supporter zijn
• een foute supporter zijn
• fairplay op het veld leidt tot fairplay op de tribunes.