start
doelen
U1
U2
O1
O2
O3
O4
B1
O5
O6
B2
O8
O9
O10
D
Z

pfx 21 0 01

Pontifex 22: Hiervoor en Hierna

Level 4: Dood en reïncarnatie

 

In dit level bespreken we een niet zo gemakkelijk onderwerp. Na 'Hiervoor' gaan we nu richting 'Hierna'.  Daarbij hoort ook dood.  We gaan uitgebreid bekijken hoe er in de verschillende levensbeschouwingen gedacht wordt over dood en erna. .De begrippen die in dit level centraal staan zijn dood en reïncarnatie.

Doelen

Beste {username}, aan het einde van dit level

  • weet je wat we bij levensbeschouwing onder dood verstaan.
  • weet je wat we onder reïncarnatie verstaan.

 

Begrip: dood

pfx 21 4 01 20111112Oud
In ons leven zijn twee dingen zeker: je wordt geboren en je gaat dood. De rest... is onzeker.
Vroeg of laat maakt ieder van ons mee dat mensen in je omgeving dood gaan. Soms gaat dat onverwachts, bijvoorbeeld door een ongeluk, soms komt dat langzaam in beeld, bijvoorbeeld door ouderdom of ziekte. Mensen die oud zijn kijken terug op hun leven en kijken vooruit naar de dood. "Het is goed geweest", zeggen ze dan. Een christen hoor je nogal eens zeggen: "laat Jezus mij maar komen halen". Ze bedoelen daarmee: Ik vind het niet erg om dood te gaan, ik wil wel naar de hemel.

pfx 21 4 u1 20160812Levensbeschouwing
Al kunnen oude mensen dan zo over de dood spreken, wij kijken er vaak negatief naar. Dat komt ook omdat wij achterblijven en die persoon missen. Dat geeft veel verdriet. Mensen vinden dan nogal eens steun bij hun levensbeschouwing. Als ze christen zijn, jood of moslim geloven ze dat hun dierbare naar de hemel is. Ze denken: Deze heeft het nu goed, in de nabijheid van God/Allah. Door te bidden, teksten te lezen in de bijbel/koran of heilige liederen te zingen vinden de mensen steun.
Op de islamitische kistdoek, die je hiernaast op de foto ziet, staan teksten uit de koran. Door deze te lezen krijgen de mensen weer kracht om door te gaan
Ook niet religieuze levensbeschouwingen bieden kracht. Humanisten zoeken teksten die bij het leven passen van degene die is overleden.

Begrip: reïncarnatie

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Reincarnation_AS.jpgHindoes geloven dat als je bent overleden je weer op een zeker moment opnieuw geboren wordt. Het begrip dat hier bij hoort is reïncarnatie. Incarnatie is latijn voor vlees en botten krijgen. Reïncarneren is dus opnieuw geboren worden. Voor hindoes hoeft dit niet altijd opnieuw geboren worden als mens. Dat hangt af van de manier waarop je geleefd hebt. Heb je goed geleefd dan kun je groeien. (hogere rang, beter milieu) Heb je slecht geleefd dan zak je (minder soort dier). Uiteindelijk moet je er door al je levens heen naartoe groeien dat je volmaakt mens bent en word je bevrijd uit de kringloop van de wedergeboorte en kom je in het nirvana (je wordt één met God).

>1< Opdracht 1 (Rtti)

Deze opdracht gaat over tabblad U1

  1. Waar gaan volgens christenen en moslims de mensen naar toe als ze zijn overleden?
  2. Ze zijn dan in de nabijheid van: .....
  3. Waardoor vinden moslims en christenen kracht?
  4. Wat doen humanisten om kracht te vinden bij overlijden van een dierbare?

>1< Opdracht 2 (Rtti)

Deze opdracht gaat over tabblad U2

  1. Wat is de letterlijke betekenis van incarnatie?
  2. Wat bedoelen we met reïncarnatie?
  3. Wat is nirvana?
  4. Bij welke levensbeschouwing spelen de begrippen reïncarnatie en nirvana een grote rol?

>4< Opdracht 3 (rTti)

o3 title="start" class="red solid" }

Bij een groepsopdracht heb je altijd iemand nodig die het gesprek leidt. Anders wordt het een chaos en gaat iedereen door elkaar praten.

Maak groepen van 2 of 3 personen.
Voor deze opdracht maak je gebruik van een filmpje: 

o3 title="opdracht" class="blue solid"}

Opdrachten

  1. Spreek met elkaar af wie het gesprek leidt. Schrijf de naam van die persoon op.
  2. Elke persoon van de groep kiest één van de volgende delen:
    1. dood bij hindoes (vanaf het begin)
    2. dood bij humanisten (vanaf 6 minuten) 
    3. dood bij moslims (vanaf 11 minuten)
  3. Kijk het filmpje (gebruik je 'oortjes' vanwege het geluid). Beantwoord daarna individueel de volgende vragen.
    1. Beschrijf het ritueel van begraven (wat doet men allemaal) in minimaal 25 woorden.
    2. Wat vind je hier positief aan? (minimaal 10 woorden)
    3. Wat vind je hier negatief aan? (minimaal 10 woorden)
    4. Maak aan de hand van jouw beschrijving die je bij C1) hebt gemaakt één proefwerkvraag. (Die ga je straks de anderen voor leggen.)
  4. Vertel aan de andere leden van de groep wat jullie hebben ingevuld bij C1). Schrijf elkaars beschrijving op.
  5. Stel elkaar de proefwerk-vraag die je bij C4) hebt gemaakt. Bespreek de antwoorden die ieder geeft.
  6. Bespreek met elkaar wat jullie positief vonden in jullie filmpjes. Schrijf jullie bevindingen (wat je besproken hebt) op.
  7. Bespreek met elkaar wat jullie negatief vonden in jullie filmpjes. Schrijf jullie bevindingen op.
  8. Bespreek met elkaar hoe deze groepsopdracht is gegaan. Hoe heeft iedereen gewerkt? Wat ging goed, wat kan beter?

 

{/tabs-o3}

 

>1< Opdracht 4 (rTti)

o4 title="start" class="red solid" }

Dit is een foto opdracht.

Klik op de foto's om ze groter te zien

pfx 21 4 o4a 20120810   pfx 21 4 o4b 20120915   pfx 21 4 o4c 20090505

 

o4 title="Mavo" class="blue solid"}

Mavo-opdrachten

beschrijf wat je ziet bij alle drie de graven. (elk minimaal 20 woorden)

  1. ..
  2. ..
  3. ..

 

o4 title="Havo" class="orange solid"}

Havo-opdrachten

Doe eerst de mavo-opdrachten. Doe dan de opdrachten hieronder.

Wat kun je zeggen over de verschillende levensbeschouwingen? (elke minimaal 20 woorden)

  1. ..
  2. ..
  3. ..

 

o4 title="Vwo" class="green solid"}

Vwo-opdrachten

Doe eerst de mavo- en havo-opdrachten. Doe dan de opdrachten hieronder.

Bij elk graf zie je verschillende symbolen. Kies er bij elk graf één. Waar staan ze voor? (elk antwoord minimaal 20 woorden)

  1. ..
  2. ..
  3. ..

{/tabs-o4}

bilderberg 250-56

Konijn

pfx 21 4 b1 20020715Als Brian op school komt kijkt hij somber. "Wat is er met jou aan de hand?", vraagt Martijn. "Mijn konijn is dood", zegt Brian. Martijn ziet het grote hok voor zich dat in de tuin staat bij Brian. Een prachtig wit langoor-konijn zit altijd bij het gaas als hij er aan komt. Martijn geeft hem dan een stukje wortel. Het konijn huppelt dan met de wortel naar achteren om het snel en veilig op te eten.... En nu is dat konijn dood?
"Hoe kan dat nou?", vraagt Martijn. Brian haalt zijn schouders op. "Gisteren wou hij helemaal niet eten. Hij zat maar stilletjes in een hoekje. Mijn vader zei dat als het zo door zou gaan we vandaag naar de dierenarts zouden gaan. Maar vanmorgen was hij al dood."

"En nu?", vraagt Martijn, "Wat ga je er nu mee doen?" Brian denkt na. Hij weet het niet. Wat moet je nou doen met een dood konijn. Daar kun je toch geen begrafenis voor regelen. Hij heeft wel eens gehoord van een hondenbegraafplaats. Die ziet er net zo uit als een begraafplaats voor mensen. Maar om zijn konijn daar nu heen te brengen. Een kaarsje aansteken bij het hok, nee dat vindt hij toch ook niks. Maar hem weggooien, dat kan hij ook niet.

Fatima heeft meegeluisterd. "Bij onze buren was laatst de hond dood gegaan. Zij hebben hem begraven in de tuin. Want je kunt zo'n beestje toch ook niet zomaar in de vuilnisbak gooien." Brian kijkt Fatima verbaasd aan. Daar had hij nog niet aan gedacht. Zou dat wat zijn?

>1< Opdracht 5 (Rtti)

Deze opdracht gaat over tabblad B1

  1. Wat voor soort konijn had Brian?
  2. Waardoor zag Brian dat zijn konijn al ziek was?
  3. Wat voor soort begraafplaats voor dieren is er?
  4. Welke suggestie heeft Fatima?

 

>1< Opdracht 6 (rTti)

 

Wat vind jij van het idee van Fatima? Antwoord in minimaal 10 woorden.
Overleg met je buurman/vrouw. Schrijf elkaars antwoord op.

 

 

bilderberg 250-56

Begraven

 

Vader is vroeg thuis gekomen van zijn werk. {tip A. Wie heeft vader gebeld op zijn werk?}Moeder{/tip} had hem gebeld met de mededeling dat hij en Brian hun konijn zouden gaan begraven in de tuin. "Vroeger deden wij dat ook", zegt vader. "In de {tip B. Welke dieren had de vader van Brian vroeger thuis?}tuin{/tip} van opa en oma liggen heel wat cavia's, hamsters, en niet te vergeten parkieten. Je kon zo nog even aan ze denken ook al waren ze {tip C. Waarom werden ze begraven?}dood{/tip}."

Hij haalt een schep uit de schuur en begint achter in de tuin een gat te maken. Dat valt nog niet mee. De grond is hard vanwege de vorst. Als hij eenmaal door de eerste laag heen is gaat het beter. "Zal ik ook even scheppen? " vraag Brian aan zijn vader. Deze geeft hem de schep. "Ga je gang".

Martijn kijkt toe hoe Brian een diep gat maakt. "Hoe diep moet dat eigenlijk?" vraagt Brian. "Nou diep genoeg dat het dier rustig kan vergaan, dus bijna een meter diep". Het is nog een {tip D. Hoe diep moet het gat?}hele klus{/tip}, maar dan is het klaar. Door de kou is Boris (zo heette het konijn) helemaal stijf geworden. Voorzichtig pakt Brian het op. Hij gaat op zijn knieën zitten en legt Boris in de kuil. Ziet Martijn het nou goed of heeft Brian toch een traantje in zijn oog.

"Nou", zegt vader, "daar ligt hij dan. Bedankt Boris, je was een fijn konijn." Brian schept het gat weer dicht. "Hij is nou in de konijnenhemel" {tip E. Wat vind je van de uitspraak van Brian? (antwoord in minimaal 10 woorden)}zegt Brian.{/tip} "Of hij komt weer terug als een ander dier, net als bij de {tip F. Welk begrip hoort hier bij?}hindoes{/tip}" zegt vader.

"Ga je er nog iets op zetten? " vraagt Martijn? "Wat bloemen? Of wat stenen?  Of een kaartje?" Brian weet het nog niet. Hij wil het wel maar vindt het ook een beetje gek. Het is toch ook geen echte begraafplaats, maar het is wel zijn lievelingskonijn. {tip G. Welk advies geef jij Brian? Waarom?}Wat zal hij doen?{/tip}

>1< Opdracht 8 (Rtti)

Deze opdracht gaat over tabblad B2

Hieronder zie je de vragen niet staan. Ze zitten namelijk verstopt in de tekst van tabblad B2. Zoek de vragen op en beantwoord ze.

  1. .
  2. .
  3. .
  4. .
  5. .
  6. .
  7. .

 

 

>1< Opdracht 9 (rTti)

o9 title="start" class="red solid" }

Derk Das blijft altijd bij ons.

o9 title="vragen" class="blue solid"}

  1. Kijk de video over Derk Das
  2. Vat het verhaal samen in maximaal 50 woorden

{/tabs-o9}

 

 

>1< Opdracht 10 (rttI)

 o10 title="verhaal" class="green solid" }

Lees de volgende tekst van Toon Tellegen uit de bundel: “Bijna iedereen kan omvallen”

Afgelopen?

Denk je dat we ooit afgelopen zijn, eekhoorn?' vroeg de mier op een keer.
De eekhoorn keek hem verbaasd aan.
'Nou, zoals een feest afgelopen is,' zei de mier. 'Of een reis.
De eekhoorn kon zich dat niet voorstellen.
Maar de mier keek uit het raam naar de verte tussen de bomen en zei: 'Ik weet het niet, ik weet het niet...' Er verschenen rimpels in zijn voorhoofd.
'Maar hoe zouden we dan moeten aflopen?' vroeg de eekhoorn.
Dat wist de mier niet.
'Als een feest is afgelopen gaat iedereen naar huis,' zei de eekhoorn. 'En als een reis is afgelopen wrijf je in je handen en kijk je of er nog een potje honing in je kast staat. Maar als wij zijn afgelopen...'
De mier zweeg. Hij maakte een raar geluid met zijn voelsprieten.
'Wat is dat voor een geluid?' vroeg de eekhoorn. 'Knakken,' zei de mier.
Daarna bleef het lange tijd stil.
De mier stond op en begon, met zijn handen op zijn rug, door de kamer heen en weer te lopen.
'Denk je erover na?' vroeg de eekhoorn. 'Ja,' zei de mier. 'Weet je het al?' 'Nee.'
De mier ging ten slotte weer zitten.
‘Ik weet het niet,’zei hij. ‘Ik weet vrijwel alles, dat weet je, eekhoorn…’
De eekhoorn knikte.
‘Wat ik niet weet,’ging de mier verder, ‘mag geen naam hebben. Maar of wij ooit aflopen…’
Hij schudde zijn hoofd.
De eekhoorn schonk nog een kopje thee in. De mier nam en onzeker slokje.

o10 title="Mavo" class="blue solid"}

Vragen-Mavo

  1. Vat in maximaal 20 woorden samen waar dit verhaal over gaat
  2. Waarom is het van belang dat we dit verhaal op deze plek lezen? (minimaal 20 woorden)
  3. Als jij een rol mag spelen in dit verhaal, wie zou je dan willen zijn: mier, eekhoorn? Waarom? (minimaal 20 woorden)

o10 title="Havo" class="orange solid"}

havo vragen

  1. Denk jij dat we ooit afgelopen zijn?
  2. Wat is dat dan volgens jou? (minimaal 20 woorden)

{/tabs-o10}

 

{tabs title="Dt" class="red solid"}

 

A1

  1. Naar de hemel
  2. in de nabijheid van God
  3. Door te bidden, teksten te lezen in bijbel/koran of te zingen
  4. Zij zoeken teksten die bij het leven passen van de overledene

A2

  1. Vlees en botten krijgen
  2. Het opnieuw geboren worden
  3. De plek waar je één bent met God, bevrijd van het wiel van de wedergeboorte
  4. Hindoeïsme

 

Zijstromen

{zijstroom-koptekst}

zijstroom title="start" class="red solid" }

{text}

zijstroom title="verhaal" class="blue solid" }

zijstroom title="Bijzondere dag" class="orange solid" }

zijstroom title="wwpray" class="grey solid" }

zijstroom title="youtube" class="blue solid" }

Tir Nan Og

zijstroom title="video" class="orange solid" }

the good life deel 1

zijstroom title="vraag" class="grey solid" }

zijstroom title="ster" class="red solid" }

{/tabs-zijstroom}

 

 

 

 

wwpray

Op de wereld zijn er heel veel gebeden. Van verschillende soorten mensen, van verschillende levensbeschouwingen.
Hieronder zie je er eentje van.

Aan de rand van de Kalahari

Zimbabwe

Lees meer …

zo zo, fie fie

Filosofische oefeningen met de pen

Het hele leven zit vol met vragen.
Ze zijn lang niet altijd gemakkelijk om te beantwoorden. Maar wel leuk.
Wat dacht je van de volgende:

Is het voor een cijfer?

Lees meer …

in beeld

Muziek en levensbeschouwing horen bij elkaar. Daar zijn heel wat voorbeelden van. Die hebben we hier voor jou verzameld.
Wat vind je van degene die hieronder staat?

zing vecht huil bid

Ramses Shaffy

Lees meer …

Dichtbij

Kruip in een gedicht
Laaf je aan de woorden

We hebben de volgende voor je klaar staan:

We and They

Lees meer …

kwartet

Opdrachten die je met groepjes van maximaal 4 leerlingen kunt doen.

Tafelvoetbal

Hoelang kunnen jullie de propjes op de tafel houden?

Lees meer …

klasbak

Klassikale opdrachten die je als energizer kunt inzetten.

puzzelmania

Lukt het jullie de puzzels tot een goed einde te brengen?

Lees meer …