Pontifex 22: Hiervoor en Hierna
Level 2: Dopen
In het vorige level hebben we gekeken naar 'Hiervoor' en daarbij speciaal naar het begrip schepping. We gaan nu kijken naar ons eigen begin: de geboorte. We kijken dan vooral naar de rituelen die daarbij horen. De begrippen die in dit level dan ook centraal staan zijn dopen en geboorterituelen.
Doelen
Beste {username}, aan het einde van dit level
- weet je wat dopen is.
- weet je wat een geboorteritueel is.
- weet je wat dit met levensbeschouwing te maken heeft.
Begrip: Dopen
Uitleg aan de hand van de drie O's:
- Opname
Doop is opname in de geloofsgemeenschap. Door de doop wordt iemand lid van die groep. Bij veel geloofsgemeenschappen is de doop het startpunt van jouw deelname. Door de doop geef je aan dat je bij die groep wilt horen. Je beleeft je geloof samen, niet alleen. Hiernaast zie je foto's van de doop van Richard de Keyzer, een dag na zijn geboorte. Zijn moeder is er dus niet bij. Richard wordt vast gehouden door zijn peettante. - Overgave
Lid worden van een geloofsgemeenschap is wat anders dan lid worden van bijvoorbeeld een sportvereniging. Je wordt lid van een sportvereniging omdat je lekker wilt sporten, samen met je vrienden. Het is leuk en geeft spanning (zullen we winnen of niet). Bij een geloofsgemeenschap ligt dat wat anders. Dat gaat veel dieper. Lid worden van een geloofsgemeenschap doe je omdat jij vindt dat dit bij jouw leven hoort. Het raakt je in jouw kern van wie je bent. Lid worden van zo'n gemeenschap vraagt om een overgave: je geeft je over aan een hogere macht (God, Allah), je onderwerpt je aan zijn/haar wil. - Omkering
Lid worden van een geloofsgemeenschap, je bekeren tot een god, dat is niet niks. Dat is een cruciaal moment in je leven. Je slaat een andere weg in. Je kiest voor een andere invulling van je leven. Vandaar dat we dit ook wel bekering of omkering noemen
Begrip: geboorterituelen
In de volgende video zie je drie vormen van rituelen die bij de geboorte horen. Het eerste stuk is een christelijke (katholieke) doop. Daarna volgt het geboorteritueel bij een moslimjongen. Het laatste stuk gaat over een geboorteritueel bij hindoes.
--> klik hier voor de video.(bruggen bouwen - doop. 15 minuten)
Kijk bij opdracht 2 voor de kijkvragen
>1< Opdracht 1 (Rtti)
Deze opdracht gaat over tabblad U1
- Het begrip "doop" is uitgelegd aan de hand van de drie O's. Welke zijn dit?
- Schrijf bij elke "O" wat we ermee bedoelen.
- Welke van de drie O's vind jij de belangrijkste? Waarom?
>1< Opdracht 2 (Rtti)
Deze opdracht gaat over tabblad U2
We hebben gekeken naar de video over geboorterituelen bij verschillende levensbeschouwing. Hier zijn de kijk-vragen
- Wat is de eerste levensbeschouwing die wordt behandeld?
- Wat moeten de ouders als eerste doen: hand opsteken / iets beloven / gaan staan / lied zingen
- Wat is het eerste symbool dat gebruikt wordt?
- Wat is het tweede symbool dat wordt gebruikt?
- Wat is het derde symbool dat wordt gebruikt?
- Wat is het vierde symbool dat wordt gebruikt?
- Wat is de tweede levensbeschouwing die wordt behandeld?
- Waar vindt dit ritueel plaats?
- Is het geboorteritueel belangrijk? Waarom?
- Na een lied volgt uitleg. Wat wordt het eerste gedaan?
- Wat wordt bij de oren gedaan?
- Wat is de derde levensbeschouwing die wordt behandeld?
- Waar vindt dit ritueel plaats?
- Waarom is er een geboorteritueel?
- Waarom stond er een vuurkorf in de kamer?
- Waarom wordt de baby kaal geschoren?
- Waarom krijgt de baby een geheime naam?
- Waarom krijgt de baby zwarte vegen bij zijn ogen?
- Het heeft te maken met de godin: shiva / dumi / lakshmi / divi
>4< Opdracht 3 (rTti)
In de video bij tabblad U2 was sprake van drie geboorterituelen.
In U1 heb je ook gelezen dat het dopen ook te maken heeft met het maken van een nieuwe start of een volgende stap in je leven. wat nou als je niet gelovig bent? kan je dan nooit kiezen voor een mooi ritueel of 'doop'?
Bestaat er voor niet gelovigen zoiets als een doopfeest, en dat je een peetvader en peetmoeder (of peetoom en peettante) kunt vragen dat te worden?
Een voorbeeld:
Een lentefeest met betekenis
Over enkele maanden vieren de kinderen van het eerste en zesde leerjaar een mijlpaal in hun leven.
Voor de jonge kinderen breken ‘de jaren van verstand’ aan. De oudere kinderen zetten hun eerste stappen naar het jongvolwassenheid.
Dat doen ze op traditionele wijze in het bijzijn van God, gevolgd door een communiefeest.
Maar als je als ouder niet in God gelooft, is de keuze voor een lentefeest gauw gemaakt.
Want God of geen God, je oogappel groeit als kool en dat mag gevierd worden!
Hoe zou jij invulling geven aan zo'n feest. Maak met elkaar een mooie bijeenkomst en schrijf deze uit op papier. Wees zo duidelijk mogelijk.
- Welk thema zou jouw feest hebben?
- Schrijf op wat er gebeurt op jullie feest of ceremonie. Schrijf het uit.
- welke rituelen zijn er? Welke muziek ?
- Welke handelingen horen erbij? (wat moet er gebeuren?)
- Hoe lang duurt de ceremonie?
- Je mag er ook bij tekenen.
>4< Opdracht 3 (rTti)
Bij een groepsopdracht heb je altijd iemand nodig die het gesprek leidt. Anders wordt het een chaos en gaat iedereen door elkaar praten.
In de video bij tabblad U2 was sprake van drie geboorterituelen. Hieronder zie je vier websites (werken ze niet meer google dan op schooltv + bruggen bouwen + doop)
- --> klik hier voor geboorte bij joden.
- --> klik hier voor geboorte bij moslims.
- --> klik hier voor geboorte bij christenen.
- --> klik hier voor geboorte bij hindoes.
- Spreek met elkaar af wie het gesprek leidt. Schrijf de naam van die persoon op.
- Elk lid van de groep kiest één van de bovenstaande websites. Schrijf op welke je hebt gekozen.
- Zoek in de tekst naar rituelen en symbolen. Schrijf die op. (weet je niet meer wat dit is kijk dan bij pontifex 11 level 1 voor rituelen en bij pontifex 11 level 2 voor symbolen)
- Bespreek met de groep wat iedereen heeft gevonden. Schrijf op wat de overeenkomsten zijn. Schrijf op wat de verschillen zijn.
- Bespreek met elkaar hoe deze groepsopdracht is gegaan. Hoe heeft iedereen gewerkt? Wat ging goed, wat kan beter?
>1< Opdracht 4 (rTti)
o4 title="start" class="red solid" }
Dit is een foto opdracht. Klik op de foto om hem groter te zien
o4 title="Mavo" class="blue solid"}
- Bekijk de foto goed. Schrijf minimaal 10 dingen op die je ziet.
- Wat valt je het meeste op?
- Waarom?
o4 title="Havo" class="orange solid"}
Doe eerst de mavo-vragen. Doe dan de vragen hieronder.
- Wat op de foto hoort bij de drie O's (zie tabblad U1)
- Welke van de drie O's is niet zichtbaar op de foto?
o4 title="Vwo" class="green solid"}
Doe eerst de mavo- en havo- opdrachten. Doe dan de opdrachten hieronder.
- Verklaar je antwoorden die je bij havo hebt gegeven.
{/tabs-o4}
Wijchen
Op zondagmorgen gaat Fatima al vroeg naar Divi toe. Tjonge, best spannend. Ze mag met Divi mee naar de tempel toe om daar de doop van Nadir mee te vieren. De hele auto zit vol. Gelukkig duurt de rit naar Wijchen niet zo lang. De tempel is een mooi groot gebouw. Fatima kijkt haar ogen uit. Zoveel beelden, zoveel geuren en kleuren, heel anders dan de moskee.
Er zijn een heleboel mensen. "Is dat allemaal familie? " vraagt Fatima. Divi lacht. "Nee joh, maar die mensen horen allemaal bij deze tempel. Ze komen elke keer. De meeste ken ik wel van gezicht, maar niet allemaal van naam." Een meneer met een lang gewaad aan begint te zingen. "Dat is de pandit" fluistert Divi. "Hij leidt de moeran. Zo noem je deze dienst in de tempel".
De pandit zingt een mantra, een kort gebed dat hij steeds herhaalt. Er brandt ook een klein vuur. De vader van Divi gooit er kleine stukjes hout op. "Waarom doet hij dat? " vraagt Fatima aan Divi. "Hij vraagt daarmee de goden dat Nadir gelukkig mag worden.", zegt Divi. Ook wordt er heilige boter op het vuur gesprenkeld. Daarmee wordt om zuiverheid gebeden voor de kleine jongen. Fatima zit ademloos te kijken. Er is ook zoveel te zien.
>1< Opdracht 5 (Rtti)
Deze opdracht gaat over tabblad B1
o5 title="R-vragen" }
R-vragen
- wat is een moeran?
- wat is een mantra?
- Waarom gooit de vader kleine stukjes hout op het vuur?
- Ze sprenkelen heilige boter. Wat is sprenkelen?
- Waarom sprenkelen ze heilige boter?
{/tabs-o5}
>1< Opdracht 6 (rTti)
o6 title="start" class="red solid" }
Fatima heeft een andere levensbeschouwing dan Divi. Dat kun je lezen in de tekst van tabblad B1 en B2.
o6 title="Mavo" class="blue solid"}
- Wat is de levensbeschouwing van Fatima?
- Hoe weet je dat?
o6 title="Havo" class="orange solid"}
- Wat is de levensbeschouwing van Fatima?
- Hoe weet je dat?
- Welke verschillen benoemt ze?
o6 title="Vwo" class="green solid"}
- Wat is de levensbeschouwing van Fatima?
- Hoe weet je dat?
- Bij doop gaat het om de drie O's. Geef aan op welke manier de drie O's aan bod zijn gekomen bij de doop van Nadir.
{/tabs-o6}
>2< Opdracht 7 (rTti)
o7 title="start" class="red solid" }
o7 title="Mavo" class="blue solid"}
- Wat zijn jouw eigen antwoorden op de interview-vragen?
- Geef de antwoorden van minimaal 2 andere leerlingen.
o7 title="Havo" class="orange solid"}
Doe eerst de mavo-vragen. Doe dan de vragen hieronder.
- Vergelijk jouw antwoorden met die van de andere leerlingen. Wat is de overeenkomst?
- Wat is het verschil?
o7 title="Vwo" class="green solid"}
Doe eerst de mavo- en havo-vrage. Doe dan de onderstaande vragen.
- Waar komt die overeenkomst door?
- Waar komt dat verschil door?
{/tabs-o7}
Haar
De vader van Nadir komt naar voren met een schaar in zijn handen. Je ziet dat het een belangrijk moment is want alle mensen letten op. Iedereen is aandachtig. Hij neemt Nadir op schoot. Voorzichtig pakt hij een lok haar en knipt hem af. Het haar wordt door één van de tantes in ontvangst genomen. Er gaat een zucht van verlichting door de menigte. Ze zijn gelukkig. Nadir is opgenomen in de hindoe-gemeenschap.
De opa van Nadir komt naar voren. De menigte zingt. Opa neemt Nadir op schoot en begint voorzichtig al het haar af te scheren. "Ach, wat zonde." zegt Fatima. "Hij heeft van dat mooie haar. Waarom doen ze dat nou?". Divi kijkt haar aan en fluistert: "Je haalt het oude babyhaar weg. Dat was eigenlijk nog van de geboorte en van het vorige leven en dus onrein. De baby is nu kaal en rein. Nou kan hij zijn eigen hindoe-leven beginnen."
Fatima kijkt naar het lange haar van Divi. "Is dat bij jou ook gebeurd?" Divi moet lachen. "Ja joh, en je ziet dat het gewoon weer aangroeit".
Er worden schalen met bloemblaadjes aangedragen. Iedereen krijgt een paar blaadjes en strooit die over de kleine Nadir heen. Hij begint ervan te huilen en iedereen moet lachen.
>1< Opdracht 8 (Rtti)
Deze opdracht gaat over tabblad B2
o8 title="R-vragen" class="blue solid" }
- Wie knipt het haar van Nadir?
- Wie neemt het haar in ontvangst?
- Wie scheert uiteindelijk de baby kaal?
- Waarom doen ze dat?
- Waar, denk je, dienen de bloemblaadjes voor?
{/tabs-o8}
>1< Opdracht 9 (rTti)
o9 title="start" class="red solid" } In de vorige stap zijn er mindmaps gemaakt gemaakt. Hieronder zie je een samenvatting van de begrippen die bij Schepping horen. Ga met je muis over de begrippen om te kijken welke vraag er bij hoort.
o9 title="Mavo" class="blue solid"} Bij elk begrip hoort een vraag.
o9 title="Havo" class="orange solid"}
o9 title="Vwo" class="green solid"}
{/tabs-o9} |
>1< Opdracht 10 (rttI)
Wat je hiernaast ziet staan is natuurlijk niet echt. Maar hoe is dat wel gegaan?
|
....... Met grote vreugde delen wij mede dat wij een kind hebben gekregen. We noemen het {voornaam}
De volledige naam is: {username} Moeder en kind rusten van ....... |
{tabs title="Dt" class="red solid"}
Diagnostische toets
keyr: alternatief voor video: https://www.youtube.com/watch?v=cTk3WYusV5E
Antwoorden opdracht 1
- Opname, overgave, omkering
- Opname in geloofsgemeenschap, overgave aan god, omkering door andere levensweg in te slaan
- eigen antwoord
Antwoorden opdracht 2
De kijk-vragen zijn ook als doc-versie beschikbaar.
--> Klik hier om ze te downloaden.
- Christendomchristendom en daarbinnen katholicisme
- iets beloven
- water
- olie
- zout
- licht (kaars)
- islam
- bij mensen thuis
- Ja, de rituelen moeten op een goede manier worden uitgevoerd.
- Vers uit de koran
- gebedsoproep: Allahu akbar
- hindoestaans (hindoe)
- bij mensen thuis
- Reinigen van oude karma (van je vorig leven)
- vuur speelt grote rol: reiging innerlijke zintuigen
- Hoofd schoonmaken. Zonnestralen krijgen alle ruimte
- Je krijgt een geheime naam die wordt gebruikt bij rituelen en diensten.
- Dit is kajil . Daarmee worden boze geesten verjaagd.
- Lakshmi, de godin van het licht. Dan kan er geen donker zijn
Antwoorden O5
- religieuze dienst in de tempel
- een klein stukje muziek of tekst dat heel vaak wordt herhaald
- Om bij de goden geluk af te smeken voor het kind
- gieten met kleine druppeltjes
- om te bidden voor zuiverheid voor het kind.
Antwoorden O6
- Fatima is moslima
- zij gaat normaal naar de moskee (zie tabblad b1)
- verschil: beelden, geuren en kleuren
- Opname (viering in de hindoe-gemeenschap), Overgave (gebeden en gezangen), Omkering (scheren, oude weg verlaten)
Antwoorden O8
- de vader van Nadir.
- één van de tantes.
- opa.
- omdat je daarmee het oude (onreine) leven weghaalt en ruimte maakt voor het nieuwe
- geluk toewensen
Zijstromen
{zijstroom-koptekst}
zijstroom title="start" class="red solid" }
{text}
zijstroom title="verhaal" class="blue solid" }
zijstroom title="Bijzondere dag" class="orange solid" }
zijstroom title="vraag" class="grey solid" }
zijstroom title="webquest" class="grey solid"}
Geboorterituelen
Hieronder vind je een opdracht in de vorm van een webquest. Dit is een soort werkstuk dat je moet maken aan de hand van opdrachten via internet. Deze webquest gaat over geboorterituelen.
--> klik hier om naar die webquest te gaan (op de site van webkwestie.nl)
Maak de opdrachten die er staan en lever ze in bij jouw docent
zijstroom title="vraag" class="grey solid" }
{/tabs-zijstroom}