start
doelen
U1
U2
U3
Opdracht

Pontifex 41: Filosofie

Level 4: De vraag van de actualiteit - corona

 

 

Doelen

Beste leerling, aan het einde van dit level

  • weet je wat we onder het begrip vrijheid in coronatijd verstaan.
  • weet je wat we onder het begrip verantwoordelijkheid in coronatijd verstaan.

Begrip: vrijheid

corona 2020

In 2020 wordt de wereld geteisterd door het corona-virus, ook wel covid-19 geheten. In maart gaat Nederland in een zogenaamde 'lockdown'. Veel activiteiten worden verboden, veel instellingen zoals scholen gaan dicht. We mogen maar beperkt op straat, familiebezoek wordt afgeraden en we slijten onze dagen vooral online.

In juni treedt herstel op. Het aantal besmettingen loopt terug. Mensen snakken naar uitjes, ontspannenheid,geen angst, losbandig leven. Er zijn protesten om de corona-waanzin te veroordelen. De  regering roept mensen op om toch vooral de 1,5 meter afstand te bewaren en drukte te vermijden. Deze oproep vindt nauwelijks gehoor. Overal ontstaan feestjes, mensen gaan weer naar het café zonder bescherming, zonder veiligheid in acht te nemen. We willen onze vrijheid terug, of liever gezegd, ik wil mijn vrijheid terug. Vrijheid is onbekommerd doen wat jij wil, wanneer jij dat wil en waar jij dat wilt. Vrijheid is negatieve vrijheid (zie Isaiah Berlin).

Mensen protesteren (black lives matters, gele hesjes, pro zwarte piet, tegen corona) en ventileren hun mening als dé waarheid. Het is een zwart-wit discussie. Geen plek voor nuances.

Begrip: verantwoordelijkheid

Vakantie 2020

Waarheen bij jij geweest deze zomervakantie? Het is zomaar een vraag die wij docenten vaak aan leerlingen stellen aan het begin van het jaar. Het roept vaak spannende verhalen op over mooie plekken die bezocht zijn of avontuurlijke dingen die ondernomen zijn. In 2020 krijgt deze vraag echter een andere lading. In dit jaar wordt de wereld geteisterd door het coronavirus. Dit begint in het voorjaar en loopt tot in de zomer door. Na een periode van terugloop (juni) lijkt het virus in juli weer de kop op te steken. Vakantielanden die eerst veilig leken gaan in die maand weer op slot. Voor sommige mensen betekent dit dat zij hun vakantie ombouwen tot een week verblijf in Nederland. Andere troseren de waarschuwingen en gaan op vakantie naar een zogenaamd 'code-oranje-land'. Als mensen daar al zijn geweest dan is de oproep om de eerste twee weken daarna thuis in quarantaine te gaan. Verhalen gaan rond van mensen die dat niet doen. Dus wel op vakantie in een code-oranje-land maar geen thuis-quarantaine.

De overheid zit hiermee in de maag. Want hoe te handelen met deze mensen? De oproep wordt nu gedaan aan het bedrijfsleven en de scholen om regelingen te treffen voor mensen die in quarantaine moeten, in de hoop dat deze groep dat echt gaat doen. Voor school betekent dit dat de docent nu extra materiaal moet maken zodat een leerling, terugkomend van een code-oranje-vakantie, in quarantaine thuis, les kan krijgen.

Vraag

Wie draagt nu de gevolgen voor dit vakantie-gedrag? Is dat de leerling die op vakantie is geweest naar een code-oranje-land? Is dat de docent die speciale lesprogramma's moet maken?

 

Het bovenstaande roept de vraag op naar verantwoordelijkheid. In hoeverre is de mens verantwoordelijk voor zijn/haar eigen gedrag? En in hoeverre laat de mens de verantwoordelijkheid voor andere mensen meewegen? In hoeverre draagt de bovenstaande leerling verantwoordelijkheid voor het eigen gedrag? (ja, hoera, gaat al in quarantaine, maar denkt niet na over de gevolgen voor eigen onderwijs). In hoeverre draagt de bovenstaande leerling verantwoordelijkheid voor de gevolgen van het eigen gedrag voor anderen? (De docent moet extra werk maken)

Immanuel Kant

Over vrijheid en verantwoordelijkheid

--> Klik hier voor een kennisclip op youtube.

Je ziet hier hoe Kant vrijheid koppelt aan verantwoordelijkheid.

 Wil je nog meer kijken

--> Klik hier voor een uitleg over wat Kant noemt: het categorisch imperatief. De video heet: morele plicht. Ook hier wordt vrijheid gekoppeld aan verantwoordelijkheid.

 

 

Opdracht - brief

Op tabblad U1 en U2 staan twee voorbeelden vanuit de actualiteit. Ze gaan over vrijheid en verantwoordelijkheid. Op tabblad U3 is de filosoof Immanuel Kant aan het woord geweest over vrijheid en verantwoordelijkheid.

Jullie gaan nu zelf op zoek naar twee nieuwsfeiten. Deze koppel je aan elkaar in een kort betoog.

 

Voorwerk

  • Surf naar nos.nl
  • Zoek een recent bericht dat over vrijheid gaat.
  • Zoek ook een recent bericht dat over verantwoordelijkheid gaat. Dit kan hetzelfde bericht zijn.

 

Stel, je hebt een brief geschreven aan Immanuel Kant. Hierin vertelde je hem over de recente nieuwsberichten. Je hebt hem gevraagd hoe hij denkt over vrijheid en verantwoordelijkheid bij deze gebeurtenissen.

 

Opdracht

  1. Schrijf het antwoord dat Kant jou zou sturen op de brief die jij aan hem hebt gestuurd.Jouw brief is tussen de 100 en 150 woorden lang.
  2. Bewaar je antwoord, bijvoorbeeld in teams. Je hebt hem nodig bij level 5.

wwpray

Op de wereld zijn er heel veel gebeden. Van verschillende soorten mensen, van verschillende levensbeschouwingen.
Hieronder zie je er eentje van.

Als korrels van de maïskolf

Maya-indianen, Guatemala

Lees meer …

zo zo, fie fie

Filosofische oefeningen met de pen

Het hele leven zit vol met vragen.
Ze zijn lang niet altijd gemakkelijk om te beantwoorden. Maar wel leuk.
Wat dacht je van de volgende:

Krijg het heen en weer

Lees meer …

in beeld

Muziek en levensbeschouwing horen bij elkaar. Daar zijn heel wat voorbeelden van. Die hebben we hier voor jou verzameld.
Wat vind je van degene die hieronder staat?

De weg

Stef Bos

Lees meer …

Dichtbij

Kruip in een gedicht
Laaf je aan de woorden

We hebben de volgende voor je klaar staan:

In de wolken

Lees meer …

kwartet

Opdrachten die je met groepjes van maximaal 4 leerlingen kunt doen.

Tafelvoetbal

Hoelang kunnen jullie de propjes op de tafel houden?

Lees meer …

klasbak

Klassikale opdrachten die je als energizer kunt inzetten.

puzzelmania

Lukt het jullie de puzzels tot een goed einde te brengen?

Lees meer …